Een zelfstandige carrière combineren met het moederschap is niet altijd gemakkelijk. Hier zijn een paar anekdotes en de woorden van een zelfstandige moeder, Line (huisarts).
Wist je dat…?
Twee jaar geleden, toen mijn kleine Felix nog een baby was, wilde ik schrijven over hoe ik het vond om zelfstandig én mama te zijn. Ik wilde niet zomaar schrijven, dus deed ik wat onderzoek.
Nu de herinneringen terugkomen, realiseer ik me dat het echt niet makkelijk was. Natuurlijk weet je waar je aan toe bent als je voor een bepaald beroep kiest, maar toch. Het is niet minder pijnlijk als je je 8 weken oude kind aflevert bij een babysitter.
Heb je je geboortepremie al aangevraagd? Je hebt recht op een geboortepremie van € 1.122 voor je eerste kind en € 510 voor je tweede.
Zwangerschapsverlof voor zelfstandige moeders is beperkt tot Maximaal 12 weken (of 13 weken voor meerlingen). | Zwangerschapsverlof duurt vijftien weken. |
De uitkering bij zwangerschapsverlof bedraagt €449,32 per week, waarop 11,11% roerende voorheffing moet worden ingehouden | Voor de eerste dertig dagen is de zwangerschapsverlofuitkering 82% van het brutosalaris (er geldt geen maximum) en 75% van het brutosalaris met een maximum vanaf de 31e dag. |
Geen ouderschapsverlof. | Ouderschapsverlof onder bepaalde voorwaarden. |
Geen borstvoedingsverlof. | Borstvoedingsverlof onder bepaalde voorwaarden. |
Er bestaat niet zoiets als zorgverlof voor zieke kinderen. | Bijzonder verlof: een paar dagen per jaar onder bepaalde voorwaarden. Verlof voor een kind in het ziekenhuis is 12 tot 24 maanden. |
Niet werken vanwege gezondheidsrisico’s voor moeder en kind: onmogelijk. | Als de werksituatie risico’s met zich meebrengt voor de gezondheid van moeder en kind, kan de bedrijfsarts besluiten dat je niet langer onder deze omstandigheden kunt werken. De werkgever moet onderzoeken of je een andere baan kunt krijgen, zonder gezondheidsrisico’s. Als dit niet mogelijk is moet je helemaal stoppen met werken. |
Na de geboorte of adoptie van een kind heeft een zelfstandige moeder recht op 105 dienstencheques als moederschapshulp. | Geen dienstencheques ontvangen. |
Sinds 1 juli 2014 is het systeem radicaal hervormd en heeft assimilatie plaatsgevonden: kinderbijslag is hetzelfde voor kinderen van zelfstandigen of werknemers. Het kind van een zelfstandige is niet langer “minder waardevol” dan het kind van een werknemer. | Sinds 1 juli 2014 is het systeem radicaal hervormd en heeft assimilatie plaatsgevonden: kinderbijslag is hetzelfde voor kinderen van zelfstandigen of werknemers. Het kind van een zelfstandige is niet langer “minder waardevol” dan het kind van een werknemer. |
Hoe sneller, hoe beter
In mijn geval begon het op de eerste dag van mijn zwangerschap: als arts kom ik dagelijks in contact met allerlei lichaamsvloeistoffen, om het netjes te zeggen. Ik ben niet immuun voor cytomegalovirus, dus ik moest heel voorzichtig zijn, vooral bij het onderzoeken van kleine kinderen.
Ik heb negen volle maanden gewerkt (min 1 week) en dit was alleen mogelijk dankzij de onschatbare hulp van mijn collega’s in de groepspraktijk, die me de laatste weken hebben ontlast van huisbezoeken. Met 20 kg op mijn buik en een minstens zo zware aktetas in mijn hand, kon ik echt niet meer makkelijk in en uit de auto stappen, noch kon ik de trappen van flatgebouwen op en af…
Toen ik besloot een week eerder thuis te blijven, kon ik niet wachten tot de baby er was. Hoe later hij kwam, hoe minder tijd ik thuis met hem zou doorbrengen. Ik zou zonder problemen op 1 september weer beginnen met werken. De kantooragenda was daarop afgestemd, dus zo zou het gaan.
10 weken: bij de oppas
10 weken na zijn geboorte en na twee weken zonder inkomen als zelfstandige mama (het leven van liefde en zoet water is goddelijk, maar helaas niet houdbaar op de lange termijn; je moet de kleine toch voeden?), bracht ik mijn kleine wolf naar de oppas. Dit was precies het juiste moment voor een groeispurt en de overgang van borstvoeding naar flesvoeding. Een beetje een recept voor een ramp.
Het gevolg was dat de nachten ineens vaker werden onderbroken en onze kleine man duidelijk ongelukkiger was. Wat verlatingsangst betreft, is 10 weken nog veel te vroeg, want zoals we allemaal weten en zoals de wetenschappelijke literatuur bevestigt, hebben zelfs pasgeboren baby’s een duidelijke voorkeur voor hun moeder.
Ze verkiezen onze stem (zelfs als we zingen als een steelpan) en onze geur boven die van andere mensen. Zelfs als een vreemde hen troost en voor hen zorgt, met de beste wil van de wereld en de grootste aandacht, beseffen onze kleintjes dat het niet hetzelfde is. Het is niet hetzelfde als wanneer mama het doet, en dat vinden ze niet leuk…
Meer knuffels en kusjes
Soms vraag ik me af of ik het risico loop om van mijn kleine wolf een sociaal gestoorde volwassene te maken. Na het werk probeer ik de verloren tijd dubbel en dwars in te halen met knuffels en kusjes (je kunt er nooit genoeg hebben, hè?).
Dit jaar ben ik voor de tweede keer moeder geworden. Het is een goede tijd om ‘een baby te krijgen’, want sinds 2017 ondersteunt de sociale verzekering zelfstandige moeders een beetje meer en een beetje beter. Ik kon zelfs 12 weken betaald zwangerschapsverlof opnemen voor onze kleine George! Hij was dus al wat sterker toen hij bij de (fantastische) oppas begon en dat maakte de overgang echt makkelijker. Ik weet niet of het iets met hem te maken had of dat het kwam doordat ik een paar weken langer bij hem bleef.
Vandaag zijn deze heren respectievelijk 2,5 jaar en zes maanden oud. Ze zijn meer dan gewend aan hun super oppas en hebben een tweede thuis. Nu we eindelijk onze draai hebben gevonden met haar, ligt de volgende fase – de kleuterschool – in het verschiet. De organisatie van woensdagmiddagen, de school die altijd te vroeg klaar is, de duizenden vrije weken per jaar en de pedagogische dagen… Het berust allemaal op samenwerking met grootouders die zelf in het onderwijs zitten, en niets van dit alles zou mogelijk zijn zonder de hulp van een Mega Echtgenoot.
Aangezien hij de werknemer van het stel is en dus degene met regelmatige werktijden, neemt hij de meeste ochtendritten naar de oppas voor zijn rekening. Hij neemt elke vrijdag om 14.55 uur (ik maak geen grapje, dan is de school echt afgelopen) 4/5 ouderschapsverlof, zodat hij er is als de kinderen weggaan.
Het is waar dat ik het geluk heb om door zoveel mensen omringd te zijn, maar mijn moederhart zou breken als ik een van onze ernstig zieke peuters aan iemand anders zou moeten toevertrouwen. Ik weet nu al dat mijn hart het zou uitschreeuwen: “Ik wil bij mijn zieke kind blijven! Maar mijn gezond verstand/schuldgevoel zou het waarschijnlijk overnemen en concluderen: “Half Gent is ziek, doe je werk en help je collega’s! Daar denk ik nu liever niet aan…
Met hart en ziel
Hoe dan ook, ik hou van mijn job en dat is een goede zaak. Als ik dat niet zou doen, zouden de nadelen snel groter kunnen zijn dan de voordelen!
Aan alle jonge meiden die nog geen carrière hebben gekozen en denken aan kinderen: denk er toch eens over na. Je krijgt immers niet alle informatie over het moederschap en het alleen zijn als het gaat om het kiezen van je studierichting…